Veluwe Randmeer Mediagroep

Rondvaarten en een speeltuin

Hoewel het Dolfinarium in 1965 is geopend en in 1964 is gebouwd, werd de eerste aanzet al gegeven met de rondvaarten van een rederij die vanuit Amsterdam tochten naar Harderwijk en de Flevopolder in aanleg maakte. Er was toen een speeltuin en een horeca theehuis. 

Het Dolfinarium bood in de beginjaren plaats aan duizend bezoekers. In 1968 werd de iconische Koepel geopend, een forse investering voor die periode, waardoor 2.150 bezoekers naar de dolfijnen konden kijken.

Pionier in Europa

"Het was de eerste keer dat dolfijnen in Nederland werden gehouden en dat bouwde zich langzaam uit met andere dieren zoals walrussen, zeeleeuwen. Het Dolfinarium was een pionier in Europa. Er werd toen ook al wetenschappelijk onderzoek gedaan door Dudok van Heel en Eibert den Herder. Want in die tijd was over zeezoogdieren nog weinig bekend.” 

Ook zwommen er later verschillende orka’s in het Dolfinarium, waarvan Gudrun in de jaren 80 de bekendste was. In 1987 verhuisde zij naar Amerika. In 1991 werd de zeehondenopvang Fort Heerewich (later SOS Dolfijn) geopend en datzelfde jaar was het Roggenrif een nieuwe attractie. In 1997 was de opening van de lagune weer een grote investering voor het park. Dit is het grootste dolfijnenverblijf van Europa met liefst 15 miljoen liter zeewater. Het betekende de verhuizing van een compleet ecosysteem.  

Koerswijziging

In 2017 is een koerswijziging ingezet. Dat jaar werd ook Alex Tiebot (37) uit Hulshorst benoemd tot directeur. "We hebben toen het voortplantingsprogramma van dolfijnen op pauze gezet. Ook zetten we sindsdien meer in op educatieve gedeelte. De voorstelling Oceanica gaf meer diepgang. Sindsdien is het waterpark uitgebreid en educatieve ruimtes op het park versterkt.” 

"Met demonstranten voor de deur zijn we niet blij, maar respecteren we"

Vanaf het moment dat orka Morgan in het Dolfinarium kwam in 2010 is er steeds meer weerstand van activisten gekomen. Dat geeft Tiebot frustraties en soms staat het Dolfinarium machteloos. "In de periode 2010-2013 is dat begonnen, maar de sfeer is nu grimmiger. Met demonstranten voor de deur zijn we niet blij, maar respecteren we. Het goedkeuren van illegaliteit vinden we onbegrijpelijk."

Grimmige situaties

"Activisten hebben vorige zomer de poort geblokkeerd en zijn zelfs een paar keer in het water gesprongen", vervolgt Tiebot. "We zien dat bezoekers boos worden op activisten die de shows verstoren. Dat gaf grimmige situaties. Kinderen vinden dat spannend en wij willen gezinnen juist een leuke, onbezorgde gastvrije dag bezorgen. We hebben dan ook een rechtszaak lopen en een schadeclaim ingediend.” 

Lees ook: Protestactie bij Dolfinarium: 'Dit is exploitatie, geen educatie' 

In oktober 2024 heeft het Dolfinarium een Michelinster gekregen. Activisten claimden dat deze was ingetrokken, maar Tiebot benadrukt dat deze overeind is gebleven. "Daar ben ik wel fanatiek in geweest, want de beweringen waren overgenomen PETA die een board member zou hebben gesproken, maar wij hebben die bevesting dat het ingetrokken was officieel nooit gekregen.” 

Dwangsom

Het Dolfinarium raakte in 2025 in opspraak toen het van de Rijksdienst van Ondernemend Nederland (RVO) een dwangsom kreeg opgelegd. "Hoewel wij onze presentaties de afgelopen jaren enorm educatief hebben gemaakt, was de RVO van mening dat onnatuurlijk gedrag werd vertoond door de dieren. De opgelegde dwangsom hebben we aangevochten in de rechtbank en de voorlopige voorzieningenrechter vond de oplegging onzorgvuldig en was van mening dat de RVO de afspraken niet goed heeft geïnterpreteerd."

"Een zeeleeuw die snel zwemt of een sprong van een dolfijn zijn voorbeelden van natuurlijk gedrag"

"In de vergunning is onnatuurlijk gedrag wel toegestaan, mits daar uitleg bij wordt gegeven, heeft de rechter bevestigd", legt Tiebot uit. "Een zeeleeuw die zijn mond open doet is cruciaal om uit te leggen hoe je de medische gebitscontrole bij dieren doet. Een dolfijn die zijn staart boven water laat zien is een perfecte manier om te visualiseren aan een kind hoe een staart eruitziet. Een zeeleeuw die snel zwemt of een sprong van een dolfijn zijn voorbeelden van natuurlijk gedrag.” 

‘Strijdlustig’ 

Ondanks deze tegenwind gelooft Tiebot dat dieren in hun kracht laten zien een toevoeging kan zijn in educatie. Hij stelt dat het Dolfinarium ‘strijdlustig’ doorgaat met het ontwikkelen en verbreden van deze presentaties. "Een brullende Steller Zeeleeuw of een walrus die zijn vetlaag laat zien. Als je die wowfactor overbrengt op een kind bereik je meer dan het overbrengen met een bord. Het draagt ook bij aan de gezondheid en het dierenwelzijn. Biologen en experts doen ook onderzoek naar de impact van educatieve presentaties.” 

Tiebot werkt met het Dolfinarium aan toekomstplannen en ziet het park als modern zeekenniscentrum waarbij educatie verder verbreed wordt. "Het traditionele showpark van 30 jaar geleden zijn we niet meer. We willen kinderen en volwassenen blijven inspireren en zo aanzetten tot natuurbehoud. Met onvergetelijke, blijvende herinneringen.”