
De organisatie van de sinterklaasintocht, VVV Putten, koos er dit jaar voor om roetveegpieten in te huren. "Dat vonden wij jammer omdat wij positieve herinneringen aan Zwarte Piet hebben van vroeger”, vertelt Manoah Cozijnsen, één van de acht pieten. “Toen dachten we: "We kunnen het ook zelf doen."
Onherkenbaar
De groep besloot iets tegenover de roetveegpieten te zetten en ging traditioneel verkleed het centrum van Putten in. Met zwart geschminkte gezichten, zwarte pruiken met krullen, hier en daar gouden oorbellen, rode lippen en pietenpakken voegde de groep zich bij de optocht. Later op de dag gingen ze langs bij ouderen in woonzorgcentrum De Schauw.
Volgens Manoah hoort de zwarte schmink bij het beeld dat hij van Piet heeft. “Met een paar blauwe of paarse strepen zie je snel dat het een bekende is. Bij Zwarte Piet ben je onherkenbaar. Meerdere kinderen die ik club geef vanuit de kerk herkenden mij niet.”

Controverse rondom Zwarte Piet
De actie van de groep staat niet op zichzelf, maar raakt aan een felle discussie die landelijk al jaren speelt. In 2011 begonnen Quinsy Gario en Jerry Afriyie in Nederland met een campagne tegen Zwarte Piet. Zij zien het figuur vooral als een overblijfsel uit de slavernijtijd, waarin zwarte mensen in Nederland als slaaf of bediende werden ingezet.
De kenmerken van Zwarte Piet zijn een "raciaal karikatuur", schrijft Kick Out Zwarte Piet, met “pikzwarte huid (soms bruin) aangezette lippen, oorbellen (onderdeel van de uitdossing van zwarte bedienden/huisslaven), kroeshaar pruiken en veelal jolig gedrag."
Het landelijke Sinterklaasjournaal, veel gemeenten en organisaties, kozen de afgelopen jaren daarom voor aanpassingen, zoals roetveegpieten, of lieten Zwarte Piet geheel verdwijnen. VVV Putten voegt zich dit jaar in die rij door roetveegpieten in te huren.
Positieve reacties, organisatie reageert niet
Op straat merkte Manoah vooral positieve reacties, vertelt hij: “We werden één keer aangesproken door iemand van de organisatie omdat hij niet wist dat wij er zouden zijn. Dat vond hij jammer, want zijn draaiboek liep daardoor anders. Maar de kinderen en ouders waren positief, iedereen wilde op de foto.”
VVV Putten houdt zich op de vlakte. De organisatie laat weten geen uitspraken te willen doen over de aanwezigheid van de Zwarte Pieten. “We willen het niet verder opblazen of niet meer aandacht geven dan nodig is. Dat vinden we de energie niet waard. We hebben een leuk kinderfeest georganiseerd met hele leuke reacties.”

Online storm
Waar het in het dorp vooral een feestelijke sfeer had, zorgde de actie online ook voor kritiek. Fotograaf Tim van Donkersgoed plaatste op het account ‘Putten in Beeld’ een foto van de groep. Die werd in korte tijd honderdduizenden keren bekeken op Facebook en Instagram en leverde honderden reacties op, “variërend van lof tot felle kritiek”, aldus mediapartner Puttencity.
Een paar uur later verdween echter de foto van de platforms. Meta verwijderde de afbeelding wegens ‘haatdragend gedrag’. Foto’s van traditionele Zwarte Pieten zijn op Instagram en Facebook niet toegestaan. Dat beleid sluit aan bij de manier waarop het bedrijf omgaat met afbeeldingen die als racistische stereotype worden gezien.
Voor Manoah voelt dat anders. "Het was niet bedoeld om ergens tegenaan te schoppen. We wilden gewoon onze traditie doorzetten,” zegt hij.
💬 Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redacties: redactie@vrmg.nl of bel:
Redactie Nijkerk 0341-798298 | Redactie Nunspeet 0341-258133