
In haar woonkamer legt Stéphanie Brouwer-Haytink een herinneringsdeken op tafel waar ze momenteel aan werkt. Donkerblauwe strepen op een wit overhemd, rode ribcord en een felroze bloem wisselen elkaar in het patroon af.
Deken als fotoboek
Voorzichtig strijkt ze met haar handen de deken glad. “Hierin zijn de kledingstukken van een echtpaar samen in een deken verenigd”, vertelt ze over de bijzondere opdracht. “Voor veel nabestaanden voelt het niet goed om de kleding van een geliefd persoon weg te gooien of naar een kringloopwinkel te brengen. Dat de kans bestaat dat je iemand anders in die kleding voorbij ziet lopen. Met een deken of kussen kun je er een fijne herinnering van maken.”
“Voor veel nabestaanden voelt het niet goed om de kleding van een geliefd persoon weg te gooien of naar een kringloopwinkel te brengen.”
Met oog voor detail puzzelt ze door tot de kleuren en het verloop van het patroon voor haar gevoel kloppen. “Ik probeer zo goed mogelijk binnen de wensen van de nabestaanden te blijven. Soms heb ik het patroon zo neergelegd en soms ben ik een dag bezig met het creëren van het juiste patroon.”
In een deken verwerkt ze ongeveer dertig kledingstukken. “Kledingstukken die verbonden zijn aan fijne herinneringen. De jurk van een fijne vakantie aan het strand. Het overhemd van een verjaardagsfeest. Achter iedere stof zit een herinnering. Een deken is als een soort fotoboek. De herinneringen lopen door elkaar heen.”
.jpg)
Afscheid nemen van kleding
Ze vouwt de deken weer zorgvuldig op en stopt het terug in een beschermingshoes. ”Het valt mensen zwaar om de kleding te komen brengen. Om iets tastbaars over te dragen aan een vreemde. Het voelt alsof ze iemand wegbrengen. Een soort van uitvaart.”
In een rouwproces ruimt de één spullen sneller op dan de ander ervaart de ontwerpster. “Bij sommigen liggen de kledingstukken al twintig jaar in de kast, omdat het moeilijk is om er afscheid van te nemen. Meestal is het een laatste stukje van de verwerking. Als ze de herinneringsdeken dan komen ophalen, voelen ze zich lichter. Alsof er iets van ze afvalt”, vertelt de coupeuse die al meer dan driehonderd herinneringsdekens maakte.
Eigen creaties maken
Van jongs af aan is de liefde voor werken met textiel haar al bijgebracht. Eén van haar oma’s was coupeuse en haar moeder tekende voor de modebladen. “In die tijd maakten ze illustraties en geen foto’s. Mijn moeder maakte zelf ook kleding voor mij tot ik een jaar of tien was.”
Ze herinnert zich de grote zak met lintjes, draadjes en wolletjes bij haar oma thuis. “Ik was gek van lintjes. Als ik bij mijn oma thuis was, lag alles over de tafel verspreid. Werken met textiel is verweven in mijn leven”, glimlacht ze.
.jpg)
Na haar middelbare school volgde ze de opleiding tot coupeuse. Ze sloeg weleens lessen over. “Ik zat liever zelf achter de naaimachine om mijn eigen creaties te maken. Iedere zaterdag reisde ik met de trein naar Utrecht. Naar de lapjesmarkt. Heerlijk, al die stoffen uitzoeken. Op donderdag was ik door al mijn stoffen heen en op vrijdag verheugde ik me alweer op zaterdag. Om weer op zoek te gaan naar nieuw materiaal.”
Blog over handwerken
Na haar opleiding ging Stéphanie aan de slag bij verschillende meubelbedrijven. Ze ontwierp bedtextiel, plaids en DIY knutselpakketjes. Ook maakte ze kleding voor haar eigen kinderen. “Ze groeiden uit hun kleding, maar ik vond het zonde om het weg te doen. Ik besloot om van hun kinderpyjama’s met vrolijke prints voor ieder een deken te maken. Een herinnering aan hun kindertijd.”
In haar omgeving had ze niemand met wie ze de passie voor het handwerken kon delen. “Mam, je moet een blog gaan bijhouden”, stelde haar destijds achtjarige zoon twaalf jaar geleden voor. Via haar blog Handwerkjuffie ontmoette ze online mensen die dezelfde passie voor handwerken hebben. “Al mijn kennis kon ik in mijn blog kwijt. Ik legde stap voor stap uit hoe je iets zelf kunt maken.”
Drie tassen vol kleding
Op een creatieve markt in Arnhem gebruikte ze de dekens van haar kinderen als aankleding van haar kraam. “De dekens trokken de aandacht van een man. “Hij vertelde dat zijn vrouw was overleden en vroeg of ik een deken van haar kleding kon maken. Ik dacht: ik heb dit nog nooit gedaan, maar ik weet dat ik het wel kan. Ik ben er creatief genoeg voor. Dus ik stemde ermee in om dat voor hem te doen.”
De man bracht drie tassen vol kleding. “De tassen hebben drie weken op dezelfde plek in huis gestaan. Ik durfde ze niet aan te raken. Mijn kinderen liepen er met een grote boog om heen, want het was best spannend die tassen vol kleding van een overleden persoon.”
Ze vond het lastig om te beginnen. “Maar ik wilde me aan mijn beloften houden. Ik sorteerde alles en kon niet meer onder het moment uitkomen. Wat als ik verkeerd knipte en ik de stof niet meer kon gebruiken? Het zweet brak me uit. Ik zette de schaar in de stof en begon. Uiteindelijk is het goed gekomen. De man vond de deken prachtig.“
.jpg)
Ze was niet van plan om dit werk te gaan doen. “Het is op mijn pad gekomen. Iemand anders heeft het voor mij bedacht. In de tijd van Corona kon ik geen haakworkshops meer geven, daar moest ik mee stoppen. De vraag naar herinneringsdekens nam toe en daar heb ik volop de ruimte aan gegeven. Ik ben er 300 procent voor gegaan en startte de website memorydekens.nl.”
Aandachtig luisteren
Ze neemt alle tijd en ruimte voor een gesprek. “Nabestaanden blijven achter met het verdriet. Je bent jouw vader of moeder kwijt. Vaak is er een periode van ziekte en mantelzorg aan voorafgegaan. Rouw doet elke dag pijn. Ik hoop ze een beetje verlichting te brengen.”
“Rouw doet elke dag pijn. Ik hoop een beetje verlichting te brengen.”
Stéphanie ziet foto’s, video’s of rouwkaarten van de persoon die overleden is. “Mensen vertellen het levensverhaal van de persoon achter de kleding. Ze zijn blij als iemand er aandachtig naar luistert. Het mag allemaal. Als iemand niets wil vertellen, is dat ook goed.”
Volgens Stéphanie ervaren sommige nabestaanden dat het verdriet na een periode meer op de achtergrond moet zijn. “Ze krijgen het gevoel dat ze teveel zijn. Alsof iedereen denkt: komt zij weer aan met haar verhaal. Ze vinden het fijn dat ik er wel begrip voor toon. Ineens sta je er alleen voor. Ben je alleen thuis. In veel facetten kan ik daarin meegaan. Door mijn eigen levenservaringen weet ik waar ze tegenaan lopen.”
Lief briefje
Over de tafel schuift ze een bruin label met een lieve handgeschreven tekst. Van een jonge moeder die is overleden. “Het maakt de deken nog persoonlijker. Soms loopt hier een klein kindje door de woonkamer. Een kindje dat geen papa of mama meer heeft. Dat raakt me.”
.jpg)
Aan de hand van familiefoto’s verwerkt Stéphanie kleding van de overledene in de deken die daarop te zien zijn. “Zodat papa of mama spelenderwijs aan de hand van de deken verhalen kan vertellen over degene die gemist wordt. Dat helpt bij het rouwproces. De persoon verdwijnt niet en is op die manier aanwezig. Vult de ruimte. De persoon doet er toe, die is er nog steeds.”
Ze maakt ook zakjes in de herinneringsdekens voor kinderen. “Ze kunnen er een lief briefje in stoppen of een snoepje voor papa of mama.”
Warme omarming
Hartverwarmend vond ze het verhaal van twee zussen die voor hun vader een herinneringsdeken lieten maken van de kleding van hun overleden moeder. “Helaas heeft hij de deken niet meer op tijd gezien, maar op zijn laatste reis lag de deken over zijn kist. Alsof zijn vrouw hem omarmde. Het was voor de familie belangrijk dat haar aanwezigheid op deze manier werd getoond. Zoveel kan een deken betekenen.”
Met haar herinneringsdekens hoopt ze troost te bieden en kracht door te geven. “Hoe verdrietig je nu ook bent, je komt er weer uit. Misschien nog wel sterker dan je was. Ik heb al mijn verdriet uit het verleden om kunnen zetten naar positiviteit.”
Veluwse Verschilmakers gezocht
In de rubriek Veluwse Verschilmakers belichten we mensen en initiatieven in de regio Noordwest-Veluwe die zich inzetten om de wereld op hun eigen manier mooier te maken. Ken jij een echte Veluwse Verschilmaker die niet mag ontbreken in deze rubriek? Tip ons via redactie@vrmg.nl.
💬 Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redacties: redactie@vrmg.nl of bel:
Redactie Nijkerk 0341-798298 | Redactie Nunspeet 0341-258133