Veluwe Randmeer Mediagroep

Het was maandagochtend half acht toen Theo Bos het nieuws hoorde over een verdacht bedrijf in Putten. "Ik wist toen nog niet om welk bedrijf het ging. Maar na wat heen en weer appen weet je zo om wie het gaat. Het bedrijf is al eerder geruimd vanwege nertsen in coronatijd. Toen hebben ze het omgebouwd naar een biologisch leghennenbedrijf. Verschrikkelijk dat dit hen een tweede keer overkomt."

Maar het kwam voor Bos niet als een verrassing. "Ik was vorige week op de EuroTier in Hannover, een grote beurs voor de veehouderij. Daar hadden we het met name over de uitbraken van afgelopen jaar in Polen, Hongarije, Roemenië, Oostenrijk en Tsjechië. Dus ik dacht al wel dat het onze kant op zou komen, maar zo snel had ik niet verwacht."

14 april 2022
Bos weet zelf goed hoe het is. Hij is zelf ook getroffen door de vogelgriep, op donderdag 14 april 2022. Nadat de dierenarts werd gebeld, kwam ook de NVWA poolshoogte nemen. "Ze stonden diezelfde avond nog voor de deur en namen monsters van het bloed en de luchtwegen af." Die nacht wordt Bos gebeld met slecht nieuws. Vrijdag kwamen de auto's met het gas om de kippen te ruimen. Zaterdag waren alle stallen leeg. "Je ziet je dieren die ziek zijn, die voor je ogen doodgaan. Eigenlijk wordt je levenswerk voor je ogen afgemaakt."

Als boeren dit overkomt, krijgen ze schadevergoeding. Een taxateur komt langs om te kijken hoe hoog die vergoeding moet zijn. "Uiteindelijk kijken ze naar de hoeveelheid dieren, de leeftijd en voorraad aan eieren. Daar komt dan een prijskaartje uit. Daar hebben ze een goed model voor, dat is gewoon marktconform. Dat je daarna een lege stal hebt, wordt niet meegerekend. Dat is gewoon het risico van het vak."

En die stal kan best een lange tijd leeg blijven. Want als de NVWA weer vertrokken is, begint het schoonmaken. "Dat geeft best wat werk, maar is goed te doen. Daar moet je gewoon je tijd voor nemen. Als de stal schoon is, dan wordt die weer vrij gegeven door de NVWA. Maar ja, dan is je stal leeg en zal je eerst nieuwe dieren moeten bestellen. Dat duurt een slordige 5 maanden. Dan staat die stal gewoon vijf maanden leeg." Om dat deels op te vangen, heeft de zoon van Theo destijds buiten de deur gewerkt.

11 kilometer
Het ministerie voor Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) kondigde maandag ook een reeks regionale maatregelen aan, waaronder een ophok- en afschermplicht in een zone van 10 kilometer. Daar valt Theo Bos nét één kilometer buiten, en dat vindt hij jammer. "Ik verbaas me erover dat er nog geen landelijke ophokplicht is. Met de dreiging zoals die er nu is, wordt nog steeds niet de urgentie gevoeld voor een landelijke ophokplicht. Moet er dan eerst weer een nieuwe uitbraak komen?"

Dat boeren naar de overheid kijken voor een ophokplicht, heeft vooral te maken met het keurmerk rondom vrije uitloop kippen. Boeren met vrije uitloop kippen mogen niet uit zichzelf hun kippen binnen halen, dan zijn het geen vrije uitloop kippen meer. "Ik pleeg dan een soort contractbreuk, dan kom ik in de problemen met mijn certificering. Maar als de overheid dat verplicht, is er geen probleem met het keurmerk." Ook de LTO, de ondernemersorganisatie voor Nederlandse boeren en tuinders, pleit voor zo'n landelijke maatregel.

Aankomende woensdag nieuw ophokadvies
Het ministerie voor LVVN liet vandaag in een persbericht weten dat ze nog geen aanleiding zien om direct een landelijke ophok- en afschermplicht in te voeren. Het ministerie laat zich in dit soort situaties adviseren door de Deskundigengroep Dierziekte. Het laatste advies is van drie weken geleden. Toen dacht deze groep deskundigen dat het risico op een vogelgriepuitbraak bij een Nederlands pluimveebedrijf klein tot gemiddeld was.

Het ministerie begrijpt de zorgen van de boeren en LTO wel, maar reageert een woordvoerder: "Om dan nu een landelijke ophokplicht in te voeren, is een groot verschil. Het is best een flinke maatregel. Je moet zoiets goed kunnen onderbouwen en zorgvuldig afwegen voordat je dat invoert. De minister heeft de deskundigengroep gevraagd om de situatie te duiden. Aankomende woensdag komen ze weer bij elkaar, en dan zullen ze een nieuw advies uitbrengen."