Sinds 1997 is Gert betrokken bij Stichting Oktober 1944, en sinds 2001 beheert hij de gedachtenisruimte. De drie broers van zijn grootvader Gerrit; Jan, Willem en Johannes, werden weggevoerd en kwamen om in Versen en Ladelund. Gerts grootvader zat in het verzet en wist aan de Duitsers te ontkomen, maar voor zijn broers mocht dat niet baten. “In onze familie is er altijd over gesproken,” vertelt Gert. “Eerlijkheid vonden ze heel belangrijk.”
“Sommigen dragen het nog iedere dag met zich mee”
Nog niet geheeld
Hoewel Gert binnen zijn familie nog altijd open over de Razzia praat, geldt dat niet voor iedereen in Putten. “Het was niet voor iedereen vanzelfsprekend om over de gebeurtenissen te praten,” zegt hij. Volgens Gert is het litteken nog lang niet geheeld. “Er is verdriet, pijn en soms ook haat. Het is heel kwetsbaar, en niet alle nabestaanden kunnen of willen daarover delen. Sommigen dragen het nog iedere dag met zich mee.”
Hij deelt een voorbeeld: “Laatst sprak ik iemand die met zijn oma in gesprek wilde gaan over de Razzia. Hij was vernoemd naar een familielid dat toen is omgekomen en wilde daar meer over weten. Maar zijn oma zei: ‘Jongetje, laten we daar maar niet meer over praten.’ Daarna is het onderwerp nooit meer ter sprake gekomen.” Toch zijn er ook veel nabestaanden die wel blijven praten. “Voor hen is het een manier van verwerken,” zegt Gert.
‘We kunnen ons dat niet voorstellen’
Naast zijn werk in de gedachtenisruimte leidt Gert ook rondleidingen. Tijdens die momenten vertelt hij de aangrijpende verhalen van overlevenden die hij sprak. Zo herinnert hij zich het verhaal van Jacob van Wincoop: “Jacob werkte tijdens de oorlog op een werklocatie. Langs de weg lag soms voedsel, maar wie het pakte, werd doodgeschoten. De man voor hem raapte iets op en werd direct voor zijn ogen neergeschoten.”
Gert vervolgt: “In 1984 was Jacob bij de herdenking in Putten. Daar ontmoette hij een afgekeurde Duitse soldaat. Toen ze met elkaar in gesprek gingen, ontdekten ze dat ze hetzelfde hadden meegemaakt. Dat kunnen wij ons niet voorstellen. Zulke ontmoetingen maken diepe indruk.”
Juist daarom wil Gert blijven vertellen over de Tweede Wereldoorlog en de Razzia van Putten. “Ik vind het belangrijk en interessant om deze verhalen te delen. Hopelijk leren anderen er ook van. We mogen dit nooit vergeten.”
💬 Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redacties: redactie@vrmg.nl of bel:
Redactie Nijkerk 0341-798298 | Redactie Nunspeet 0341-258133