Veluwe Randmeer Mediagroep

De leefomgeving staat onder druk. Meer inwoners zorgen voor extra behoefte aan wegen, groen en plekken om te ontspannen. Tegelijk heeft de gemeente niet genoeg geld om alles zelf te betalen.

De Omgevingswet zegt dat gemeenten kosten die door nieuwbouw ontstaan moeten doorberekenen aan de ontwikkelaar. Nijkerk legt nu duidelijk vast om welke kosten het gaat. Denk aan riolering, parkeerplaatsen, nieuwe toegangswegen en de inzet van medewerkers. Gaat een investering meerdere wijken of dorpen helpen, dan spreken we van gebiedsoverstijgende kosten.

Plannen die afwijken van het omgevingsplan

Wie wil bouwen buiten de huidige regels van het omgevingsplan, krijgt vanaf 2026 te maken met een strenger proces. Dat begint met een gesprek met de gemeente. Daarna kan een initiatiefnemer een principeverzoek indienen.

Bij grote projecten bepaalt de gemeenteraad eerst welke voorwaarden er gelden. Pas daarna worden de financiële afspraken vastgelegd in een zogeheten anterieure overeenkomst. Zonder zo’n overeenkomst start de gemeente de officiële procedure niet. Op deze manier wil Nijkerk vooraf zekerheid over de kosten. Als een ontwikkelaar de bijdrage niet kan betalen, werkt de gemeente meestal niet mee aan het plan.

Vaste tarieven voor woningen en bedrijven

De grootste verandering is dat Nijkerk vaste tarieven invoert voor investeringen die meerdere gebieden raken. De hoogte van de bijdrage hangt af van het aantal verkeersbewegingen dat een project veroorzaakt. Hoe meer verkeer, hoe hoger het bedrag dat moet worden betaald.

Het tarief verschilt per soort woning of bedrijf. Woningen met een hogere marktwaarde betalen meer dan sociale of middeldure woningen. De gemeente betaalt zelf ook een deel, omdat bestaande inwoners eveneens profiteren van de investeringen.

Duidelijke regels

Niet alle kosten mogen worden doorberekend aan nieuwbouw. De wet bepaalt dat dit alleen mag als een project voldoende voordeel heeft van de investering en als de kosten eerlijk zijn toe te rekenen.

Kosten voor beheer en onderhoud vallen buiten het programma. Ook kiest Nijkerk ervoor om geen bijdrage te vragen voor maatregelen die wel onder artikel 8.20, maar niet onder artikel 8.13 van de Omgevingswet vallen. Dat maakt de regels eenvoudiger.

Terugblik en vooruitkijken

Sinds 2013 heeft de gemeente ruim vijftien miljoen euro aan bijdragen ontvangen. Ongeveer dertien miljoen euro daarvan is uitgegeven aan onder meer wegen, tunnels, aanpassingen in het centrum en het opknappen van bedrijventerreinen.

Met het nieuwe programma wil Nijkerk de komende jaren werken met duidelijkere regels. De gemeente vindt het belangrijk dat de kosten van groei worden betaald door de partijen die daar medeverantwoordelijk voor zijn, en dat de leefomgeving niet te zwaar wordt belast.